Gezondheid en milieu

Milieubeheer

Energie en duurzaamheid
De ambities voor energie en duurzaamheid zijn vastgelegd in het programmaplan New energy made in Arnhem (september 2015). Doorzetten en verbeteren inzet op energietransitie:

  • energieneutraliteit in 2050;
  • tot 2020:
    - Versterken cluster Energie- en Milieutechnologie in en vanuit Arnhem
    - 1,5 % energiebesparing per jaar;
    - 14% duurzame opwek in 2020;
    - Vergroten voorbeeldfunctie van de gemeente Arnhem;

Luchtkwaliteit
Tot nu toe werden de ambities voor luchtkwaliteit vooral bepaald door de deelname aan het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). Dit programma liep nog door tot 2017, maar de grenswaarden moesten in 2015 al gehaald worden. Arnhem werkt mee aan een Nationaal Actieplan Lucht, samen met ministerie van I&M, de G4, Eindhoven en Nijmegen. Dit Actieplan is een opvolger van het NSL en is nodig om de laatste knelpunten in Nederland en Arnhem op te lossen en tegelijk voor te  sorteren richting nieuwe normen (World Health Organisation/WHO).
In Arnhem schommelt de concentratie op enkele plaatsen rond de wettelijk grenswaarde voor stikstofdioxide. Bovendien is bestuurlijk de wens uitgesproken om ook onder de grenswaarde te blijven werken aan een verlaging van de uitstoot van (ultra)fijnstof en stikstofdioxide.
Deze ambitie is vastgelegd in het programmaplan New energy made in [Arnhem]:

  • 10% reductie in 2020 van de uitstoot van roet (ultra fijn stof) en stikstofdioxiden.

Bodem en ondergrond
Het is een gemeentelijke taak (vanuit de Wet bodembescherming (Wbb) en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) te zorgen voor de instandhouding en het verbeteren van een bodem die geschikt is om op te wonen en om op te werken. Arnhem is bevoegd gezag Wbb en voert namens het Rijk de wettelijke taken uit (onderzoek, beschikkingen, toezicht en handhaving). Hiervoor krijgt Arnhem een Decentrale Uitkering Bodem (DUB). Deze bestaat uit apparaatskosten en een investeringsbudget (zie verder bij Ontwikkelingen).

Voor de periode 2016-2020 is er sprake van een landelijk convenant Bodem en Ondergrond 2016-2020, waarin de transitie van Bodem (sanering) naar (beheer van de) Ondergrond verder is uitgewerkt. Het convenant biedt ruimte aan de door Arnhem gewenste wijze van actief bodembeheer (hergebruik van grond, saneren/verbeteren door/bij ontwikkelingen, zorgplicht en bodembeschermingsbeleid) en duurzaam en efficiënt gebruik van de ondergrond (de verbreding van traditioneel bodemverontreiniging naar andere ondergrondthema's en verbinding met maatschappelijke opgaven, als energie, gezondheid, etc. en ruimtelijke ontwikkelingen).
In Arnhem is deze koers opgenomen in de Visie op de ondergrond en de diverse uitwerkingen (bodemenergie, Gebiedsgericht grondwaterbeheer, de Bodembeheernota). De ambities voor de periode 2018-2020 zijn:

  • in de periode 2017-2020 richt de aandacht zich vooral op de spoedlocaties (milieu-risico's), op de ontwikkellocaties en op het actief beheren van de in vele gebieden met verontreinigde bodem;
  • de locaties met bodemverontreiniging die een risico vormen voor mens en milieu, zijn de afgelopen jaren in beeld gebracht. Hiervoor zijn saneringsmaatregelen in gang gezet (door gemeente of eigenaren). De locaties met risico's voor de mens zijn gesaneerd. Hiermee voldoet de gemeente Arnhem aan de landelijke afspraken;
  • voor de overige verontreinigde locaties grijpen we de  "natuurlijke momenten"  zoals verkoop, nieuwbouw of herinrichting aan om de bodemkwaliteit te verbeteren;
  • reageren/adapteren op de nieuwe inzichten over de risico's van lood in de bodem (contactlaag) voor met name jonge kinderen; o.a. door het actualiseren van het bodembeheer/de bodembeheernota; hierin ook de richting van de nieuwe Omgevingswet/Omgevingsvisie in meenemen;
  • afspraken over duurzaam gebruik van de ondergrond in de omgevingsvisie;
  • het vaststellen van de interferentie gebieden van het Masterplan Bodemenergie;

Geluidhinder
Arnhem pakt geluidhinder aan via twee sporen: bestaande situaties en nieuwe situaties. De aanpak voor bestaande woningen en wegen bestaat uit het Actieplan Omgevingslawaai (2013), waarin de gesignaleerde knelpunten zijn vastgelegd en hoe die aangepakt worden, en het saneringsprogramma (ODRA). De aanpak van nieuwe situaties bestaat uit het voorkomen van nieuwe geluidgehinderden door bij bouwplannen en bestemmingsplannen maatregelen voor te stellen:

  • geluidhinder wordt de komende jaren steeds meer via een programmatische aanpak onder controle gehouden. Het Actieplan Omgevingslawaai was daar de eerste stap in. De volgende stap is het aanpassen van het geluidbeleid aan deze aanpak en het veranderen van de saneringsopdracht aan de ODRA. Daarvoor wordt een analyse gemaakt van bestaande beleid en wat aanpassing betekent. De ODRA heeft opdracht gekregen het volgende Actieplan Omgevingslawaai voor te bereiden, die in 2018 vastgesteld moet worden;
  • het aantal afgesproken saneringen van de A-lijst is al gehaald. Vanaf 2015 richt de gemeente Arnhem zich vooral op geluidgevoelige objecten die meer dan de grenswaarde voor wegverkeerslawaai uit de Wet Geluidhinder op de gevel krijgen (63 dB);
  • voor de jaren 2017 - 2019  moet een bestuurlijke visie vastgesteld worden over geluidmaatregelen langs de sporen in Arnhem. Naar aanleiding van nieuwe regelgeving (Geluidproductieplafonds) moet ProRail opnieuw een saneringsoperatie uitvoeren voor de komende jaren (Meerjarenprogramma Spoor).

Externe veiligheid

  • Externe veiligheid gaat over het beheersen van risico’s die mensen lopen door opslag, productie, gebruik en vervoer van gevaarlijke stoffen in hun omgeving. Arnhem heeft de risicovolle activiteiten in beeld en bij (ruimtelijke) ontwikkelingen wordt er rekening gehouden met het aspect externe veiligheid;
  • In 2015 is het beleidsplan Externe veiligheid van de gemeente Arnhem met nogmaals 4 jaar verlengd. Hierdoor zal het veiligheidsniveau blijven bestaan en zullen er geen nieuwe risicovolle situaties of knelpunten ontstaan. In woonwijken zal aandacht zijn voor de risico's door het transport van gevaarlijke stoffen en de opslag ervan bij bedrijven.

Milieuhandhaving
Vergunningverlening en handhaving wordt, met uitzondering van de APV-taken, voor Arnhem uitgevoerd door de Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA). Prioriteiten voor de ODRA zijn een goede actualiteit van het vergunningbestand en goed naleefgedrag van bedrijven. Vergunningverlening en handhaving dragen hiermee bij aan het behalen van de landelijke en lokale doelstellingen op het gebied van milieu en gezondheid.