Participatie en maatschappelijke ondersteuning

Samenlevingsopbouw, vrijwilligers en mantelzorg
Een sterke samenleving draagt bij aan de bezuinigingsopgaven die met de nieuwe gemeentelijke taken op
zorg, jeugdhulp en participatie gepaard gaan.

  • Arnhem richt zich op een sterkere deelname en zelfregie van de Arnhemse burgers in de samenleving;
  • Het bevorderen van de zelfredzaamheid en het zelforganiserend vermogen van Arnhemse burgers zijn hierbij de centrale doelen met burgerinitiatieven, informele zorg en vrijwilligerswerk als resultaat;
  • De gebiedsgerichte werkwijze wordt in de loop van 2018 verder doorgevoerd met de focus op een samenhangend aanbod in wijk en stad om de 'samenredzaamheid' te bevorderen. De wijkteams spelen hierin een cruciale rol;
  • In de ondersteuning van burgers zet Arnhem primair in op preventie en vroegsignalering (vroeg erop af benadering) en algemene voorzieningen. Individueel maatwerk waar nodig, wordt gerealiseerd. Hierbij gaat het om tijdige signalering van problemen en knelpunten. Inhoudellijke speerpunten zijn het bestrijden van eenzaamheid en sociaal isolement, het versterken van samenhang en ontmoeting in de wijk;
  • De samenwerking op stedelijk niveau en onderlinge 'samenredzaamheid' in de wijk worden binnen en tussen de veranderopgaven en stedelijke programma's gerealiseerd;
  • Specifieke aandacht is er voor bewustwording van mantelzorgers, toegang tot voorzieningen en het bieden van een waarderings- en ondersteuningsaanbod op maat, waaronder passende respijtzorg.

Participatie gericht op minder zorg
Arnhemmers kunnen volwaardig meedoen aan de maatschappij en krijgen daarbij waar nodig ondersteuning.
Het doel is

  • dat Arnhemmers maatschappelijk deelnemen via werk of een andere vorm van dagbesteding. Dit verbetert de gezondheidsbeleving en het welbevinden en draagt bij aan de sociale samenhang in de stad;
  • dat meer mensen zo zelfstandig mogelijk functioneren, waar nodig met ondersteuning.Doel van de gemeentelijke voorzieningen voor zorg en welzijn is, ervoor te zorgen dat Arnhemmers zo lang mogelijk in hun eigen leefomgeving blijven wonen en meedoen in de stad en de wijk. Het uitgangspunt is dat cliënten ook zoveel mogelijk regie houden over hun ondersteuning;
  • om de kosten van gemeentelijke zorg te beheersen door onder andere de eigen kracht van cliënten aan te spreken. Mensen doen meer zelf of voor elkaar, waardoor minder professionele ondersteuning nodig is.

In 2018 ligt de focus op het realiseren van innovatief aanbod door zorg- en welzijnsaanbieders in de wijk samen met de teams Leefomgeving en de sociale wijkteams. Hierbij gaat het om

  • meer inzet op preventief samenhangend aanbod in de zorgketen;
  • het ontwikkelen van doeltreffende, algemene en/of collectieve voorzieningen die de inzet van specialistische voorzieningen en/of ondersteuning voorkomen of beperken;
  • het bevorderen van informele zorg en burgerinitiatieven en onderlinge 'samenredzaamheid'.

Preventief jeugdbeleid

  • Preventief jeugdbeleid wordt ingezet als belangrijk onderdeel in de gehele jeugdzorgketen. Samen met inwoners en aanbieders geven de wijkteams leefomgeving en de sociale wijkteams inhoud aan dit aanbod;
  • De focus bij het preventieve aanbod voor kinderen tieners en jongeren in de wijk is het op pedagogische wijze investeren in hen, zodat zij kunnen opgroeien tot mondige, zelfstandige en verantwoordelijke burgers. Belangrijke uitgangspunten zijn daarbij kansen bieden, ondersteunen waar nodig en grenzen stellen;
  • De transformatie van de jeugdzorgketen richt zich op:
    - het versterken van preventieve voorzieningen om het beroep op maatwerkvoorzieningen en specialistische jeugdhulp te verlagen;
    - het omzetten van maatwerkvoorzieningen en specialistische jeugdhulp naar algemene voorzieningen waar iedere inwoner gebruik van kan maken;
    - het omzetten van het oude zorgaanbod naar een nieuwe werkwijze op basis van behoeften vanuit de wijken.

Asielzoekers en vluchtelingen
Vanaf 2015 heeft de focus gelegen bij de opvang van asielzoekers in verband met de hoge instroom van vluchtelingen. Vanaf medio 2016 ligt de focus vooral op:

  • het realiseren van de taakstelling van huisvesting van statushouders;
  • integratie in de Arnhemse samenleving van vluchtelingen in de Arnhemse opvang en statushouders die gehuisvest worden in Arnhem. Hierbij geldt:
    - een zoveel mogelijke doorlopende lijn van opvang en huisvesting, zodat het opbouwen van een netwerk en het investeren in leren en werken niet tijdelijk hoeft te zijn;
    - het breed inzetten op zowel taal en talent, kennismaken met de stad en (vrijwilligers)werk op weg naar een goede integratie;
    - de kern van integratie is het verbinden van mensen. Dit kan door voldoende Arnhemmers te hebben die zich willen inzetten voor vluchtelingen en statushouders.
  • opvang en integratie van minderjarige vreemdelingen (AMV-ers);
  • noodopvang van uitgeprocedeerde asielzoekers die geen (rijks)opvang hebben en die een binding met Arnhem hebben. Samen met  de ketenpartners wordt gezocht naar mogelijkheden voor perspectief voor deze asielzoekers (ofwel in land van herkomst, ofwel in Nederland). Naast deze noodopvang verzorgt het Stoelenproject Bed, Bad, Brood voor personen die niet voldoen aan de criteria van de noodopvang.

Integratie, interculturalisatie en antidiscriminatie

  • Bevordering sociale cohesie: de focus ligt op het verbinden van en het bruggen slaan tussen alle bevolkingsgroepen en stromingen in Arnhem met als doel dat alle inwoners van Arnhem meedoen. Begrippen als onderling respect en vertrouwen krijgen hierbij specifieke aandacht;
  • Inbreng migrantenorganisaties beter laten aansluiten bij de ondersteuning van maatschappelijke instellingen;
  • Zichtbaar maken van alle mooie initiatieven/ideeën door partijen en burgers in de stad rondom het thema "Samen in Arnhem";
  • Bevordering zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid: in samenwerking tussen inwoners, vrijwilligers - , kerkelijke - en (andere) ideële organisaties, aanbieders, en de sociale wijkteams en de teams leefomgeving wordt gewerkt aan de bekendheid van voorzieningen en de inzet van informele zorg. Hierbij worden vitale bewoners in contact gebracht met kwetsbare bewoners in de wijk;
  • Voorkomen radicalisering:  actief wordt ingezet op preventie ter voorkoming van radicalisering. Hierbij ligt een samenhang met het taakveld 2.1 Openbare orde en veiligheid.